Trochę wiedzy podstawowej o Internecie

Trochę wiedzy podstawowej o Internecie

Co to jest internet ?

Postęp w komputeryzacji i telekomunikacji dokonuje się tak szybko, że trudno dziś je rozdzielić. Globalne sieci telekomunikacyjne umożliwiają współpracę komputerów na całym świecie. O „infostradzie ” coraz częściej mówi się „cyberprzestrzeń”. Praca „na komputerze” określana dotychczas jako Personal Computing (PC) zmienia się w Personal Computing & Communication (PC&C).

Internet to bardzo szerokie pojęcie – to superinfostrada. Dodać należy jeszcze: szybka, międzynarodowa skrzynka pocztowa, biblioteka plików, zbiór BBS-ów, grupy dyskusyjne, konferencje, olbrzymia baza danych.

Internet jest największym systemem komputerowym na świecie. Stanowi olbrzymią sieć sieci, ogarniającą cały świat, bezustannie ewoluującą i przekształcającą się. Internet dostępny jest dla każdego, kto dysponuje modemem, linią telefoniczną, komputerem i odpowiednim połączeniem z tą siecią. Zawiera nieograniczone źródło danych, do którego dostęp jest umożliwiony w każdym miejscu i czasie.

Struktura Internetu

Współczesny Internet jest siecią sieci. Zbudowany jest na zasadzie łączenia ze sobą poszczególnych sieci lokalnych. Wyobrazić sobie należy instytucję, w której znajduje się kilka sieci lokalnych. Mogą to być popularne „pecetowi” sieci lokalne typu Novell Netware. Sieci te łączy się ze sobą (za pomocą routerów), tworząc sieć uczelnianą. Takie sieci uczelniane mogą następnie być przyłączone do sieci miejskiej, łączącej sieci lokalne poszczególnych instytucji, ta zaś sieć miejska do tzw. krajowej sieci szkieletowej – zwykle jednej z kilku – łączącej poszczególne sieci miejskie na obszarze kraju. Największe jednostki, z jakich zbudowany jest Internet, to Autonomiczne Systemy (AS-y), zwykle pokrywające się ze wspomnianymi sieciami krajowymi; układ połączeń między nimi tworzy tzw. rdzeń Internetu.

Taka właśnie budowa Internetu umożliwia jego dynamiczny rozwój. Przyłączenie nowego odcinka sieci jest bowiem przy takiej topologii bardzo proste i wymaga uzgodnień w zasadzie jedynie z osobami zarządzającymi bezpośrednio podsiecią, do której zamierzamy się dołączyć. Podłączanie i odłączanie nowych podsieci nie wpływa na działanie pozostałych fragmentów Internetu, ani nie wymaga żadnych zmian znajdujących się w odległych podsieciach.

Routing

Routery, łączące poszczególne podsieci, są jednymi z najważniejszych urządzeń w Internecie. To one właśnie wytyczają drogę (ang. route – droga, trasa) pakietów danych między sieciami, zapewniając możliwość połączenia się ze sobą dowolnych komputerów, niezależnie od ich fizycznej lokalizacji. Router posiada co najmniej dwa przyłącza sieciowe (każde o innym adresie IP), podłączone do różnych sieci; jego zadaniem jest skierowanie danych we właściwą stronę na podstawie adresu docelowego.

Jeżeli komputer o adresie np. 149.156.24.10 wysyła pakiet danych do komputera w tej samej podsieci (np. 149.156.24.15), pakiet ten może być przekazany bezpośrednio – router nie bierze w tym procesie udziału, gdyż pakiety nie wychodzą poza lokalna podsieć (i nie powodują obciążenia reszty Internetu…). Jeżeli jednak zechcemy się połączyć z komputerem z poza swojej podsieci (np. 148.81.18.1), wówczas dane przekazywane są do routera, a poprzez niego do następnej sieci, gdzie – o ile pakiet nie jest adresowany do komputera w tej właśnie sieci – zajmie się nim kolejny router.

Router’y „wiedzą”, przez który router wiedzie droga do jakich sieci (istnieje wiele metod, aby je tego „nauczyć”), stąd też w przypadku, gdy dana sieć ma połączenie z kilkoma innymi (zawiera kilka routerów), wybierany jest router najbardziej odpowiedni dla docelowej sieci. Routery potrafią jednak same zmieniać trasę przesyłania pakietów i tworzyć tzw. drogi obejściowe w przypadku np. awarii połączenia – jest to właśnie ta zasadnicza koncepcja, która legła u podstaw ARPANET’u, a później Internetu. Trzy sieci A,B i C połączone są ze sobą na zasadzie każda z każdą. W normalnej sytuacji pakiety wysyłane z sieci A do sieci B przekazywane są połączeniem bezpośrednim poprzez routery R1 i R3. Jeżeli jednak bezpośrednie połączenie między sieciami A i B ulegnie przerwaniu, pakiety zostaną automatycznie skierowane obejściową trasą poprzez sieć C (routery R2-R6-R5-R4) – może to nawet nie zostać zauważone przez użytkowników.

Adresy domenowe.

Adresy IP są niezbędne oprogramowaniu sieciowemu do przesyłania pakietów danych, posługiwanie się nimi jest jednak bardzo niewygodne dla użytkownika. Dlatego obok adresów IP wprowadzono adresy symboliczne albo domenowe. Nie każdy komputer musi mieć taki adres; adresy symboliczne z reguły przypisywane są tylko komputerom udostępniającym w Internecie jakieś usługi, czyli będącym tzw. serwerami. Umożliwia to użytkownikom chcącym z nich skorzystać łatwiejsze wskazanie konkretnego serwera. Komputery będące tylko klientami, to znaczy tylko korzystające z zasobów informacyjnych serwerów (np. zwykłe domowe PC) mogą adresów symbolicznych nie mieć, gdyż nikt „z zewnątrz” nie będzie z nich korzystał. Specjalny rodzaj adresów symbolicznych wykorzystywany jest również w przypadku komputerów nie przyłączonych bezpośrednio do Internetu, lecz do innych sieci mających możliwość wymiany poczty z Internetem. Komputery te nie mają adresów IP, jednakże adresy symboliczne umożliwiają zaadresowanie poczty do takiego komputera.

Adres symboliczny zapisany jest w postaci ciągu nazw, tzw. domen, które rozdzielone są kropkami podobnie jak w przypadku adresu IP. Poszczególne części adresu domenowego nie mają jednak żadnego związku z poszczególnymi fragmentami adresu IP, chociażby ze względu na fakt, że o ile adres IP składa się zawsze z czterech części, o tyle adres domenowy może ich mieć różną liczbę – od dwóch do sześciu czy nawet siedmiu.

Odwrotnie niż adres IP, adres domenowy czyta się od tyłu. Ostatni jego fragment tzw. domena najwyższego poziomu (top-level domain), jest z reguły dwuliterowym oznaczeniem kraju (np. pl, fi). Jedynie w USA dopuszcza się istnienie adresów bez oznaczenia kraju na końcu (biorąc pod uwagę, że sieć Internet powstała właśnie tam, i początkowo nie przewidywano tak wielkiego jej rozwoju w innych krajach, jest to oczywiste). Zamiast kraju, domena najwyższego poziomu opisuje „branżową” przynależność instytucji, do której należy dany komputer. Może to być .com – oznaczające firmy komercyjne, .edu – instytucje naukowe i edukacyjne, .gov – instytucje rządowe, .mil – wojskowe, .org – wszelkie organizacje społeczne i inne instytucje typu non-profit.

Następną częścią adresu po domenie „branżowej” lub „geograficznej” jest domena określająca bezpośrednio instutucję – na ogół jej nazwa lub skrót nazwy. Należy zwrócić uwagę na komputer o adresie ftp.microsoft.com zwyczajowo komputery na których znajdują się serwery takich usług jak anonimowe FTP, news, gopher, WWW itd., wyróżniane są charakterystyczną nazwą, odpowiadającą nazwie usługi, aby łatwiej było je odnaleźć. W istocie wszystkie te adresy mogą oznaczać jeden i ten sam komputer, ponieważ możliwe jest przypisanie do tego samego adresu IP kilku adresów symbolicznych, tzw. aliasów.

DNS

Korzystanie z adresów domenowych jest łatwiejsze dla ludzi, ale oprogramowanie sieciowe „rozumie” jedynie adresy IP. Potrzebny jest zatem jakiś sposób „tłumaczenia” adresów symbolicznych na adresy IP. Jako że ich wzajemne przyporządkowanie jest czysto umowne, „tłumaczenie” to może się odbywać tylko na podstawie jakiejś „tabeli”, przechowującej informacje o tym jakiej nazwie symbolicznej odpowiada jaki adres IP. Ze względu na rozmiary sieci Internet oczywiście niemożliwe jest przechowywanie takiej „tabeli” przez jakikolwiek pojedynczy komputer w sieci, dlatego zastosowano rozwiązanie rozproszone. W każdej domenie istniejącej w Internecie jest jeden wyróżniony komputer – tzw. serwer nazw (Domain Name Server – DNS), przechowujący wykaz adresów komputerów ze swojej domeny, czasami ewentualnie także sąsiednich domen nie mających własnych serwerów nazw. Każda domena wyższego poziomu również ma swój serwer nazw, pamiętający adresy serwerów nazw poszczególnych „poddomen” w obrębie tej domeny (aby zatem utworzyć nową domenę trzeba ją zarejestrować w serwerze nazw domeny nadrzędnej). Na najwyższym poziomie tej hierarchii znajdują się tzw. główne serwery nazw (Root Name Servers) – dla większej sprawności działania jest ich kilka – zawierające informacje o adresach serwerów nazw domen najwyższego poziomu w Internecie (.com, .edu, .pl). Każdy serwer nazw musi znać adresy serwerów głównych, zaś adres IP jego samego musi być znany wszystkim komputerom obsługiwanym przezeń domenie.

Przepisy BHP podczas użytkowania stanowiska komputerowego.

Praca przy komputerze wbrew pozorom może nieść ze sobą duże zagrożenie dla naszego zdrowia. Wiele osób zatrudnionych przy komputerach skarży się na bóle głowy, kręgosłupa, łzawienie oczu, napięcie mięsni, ogólne rozdrażnienie. Należy zdawać sobie sprawę, że pracujący monitor komputerowy emituje:

• promieniowanie nadfioletowe powodujące zapalenie spojówek i zarumienienia skóry,

• śladowe promieniowanie rentgenowskie.

• pole elektrostatyczne, które nie powinno przekraczać 60 kV/m,

• pole elektromagnetyczne bardzo małych częstotliwości,

Oprócz promieniowania, negatywne skutki może wywołać:

– odbicie oświetlenia zewnętrznego od ekranu monitora, które zmusza do nadmiernego wytężania wzroku,

• migotanie obrazu, rozmycie kolorów i brak ostrości, co powoduje szybkie zmęczenie wzroku.

Dlatego bardzo ważne jest, aby przestrzegać zasad wpływających na prawidłową i bezpieczną pracę z komputerem. Do tych czynników należą m.in.:

1. odpowiednie meble z krzesłem o regulowanej wysokości oraz kącie nachylenia oparcia,

1. odpowiednie oświetlenie eliminujące kontrast pomiędzy jasnością ekranu monitora i pomieszczenia,

2. odpowiedni mikroklimat: temperatura = 21 – 22 ° C, wilgotność powietrza = 50 – 65 %.

Prawidłowo zorganizowane stanowisko do pracy z komputerem pozwala zachować właściwą odległość monitora od oczu ( 35 – 70 cm ), a optymalna wysokość blatu stanowiska wynosi 72 cm.

Działania poprawiające warunki pracy z komputerem to:

• używanie bezpiecznych o zmniejszonym promieniowaniu monitorów,

• stosowanie filtrów ochronnych na monitorze lub specjalnych okularów,

• zachowanie maksymalnej odległości monitora od oczu,

• wykonywanie ćwiczeń relaksacyjnych wzrok, mięśni twarzy, rąk i nóg.